In gesprek met Doortje van Dijk
Kim Boeijen
Wie de Grote Ratelaar doorbladert, kan er niet om heen; de prachtige tekeningen en aquarellen voorzien van leuke verhalen van natuurillustrator Doortje van Dijk sieren al geruime tijd ons kwartaalblad. Tijd voor een bezoekje en nadere kennismaking.
Katten en vogels
Doortje en ik kennen elkaar van de natuurgidsenopleiding, lichting 2020-2022. Ik herinner me vooral haar hulpvaardigheid naar medestudenten en haar enthousiasme over zo ongeveer alles wat groeit en bloeit. Ik ben uitgenodigd bij haar thuis in Hilversum. Haar man en zoon zijn er niet, dus we hebben het rijk alleen. Bijna alleen dan, want rode kater Kipje houdt ons gezelschap aan de keukentafel. We hebben uitzicht op de mooie tuin waarin gaaien en eksters je letterlijk om de oren vliegen. Als snel gaat ons gesprek over katten en vogels. Hoe Doortje van beide soorten houdt maar ook de tweestrijd die dat soms met zich meebrengt. Een mooi gedichtje hierover prijkt op het prikbord. Gelukkig is Kipje niet meer de jongste en laat hij de vogels inmiddels met rust. Andersom is dat niet altijd het geval. Doortje laat me foto’s zien van een lachwekkend tafereel waarbij eksters in de tuin een spelletje lijken te spelen en Kipje uitdagen.
Safari in de achtertuin
Fotografie is een van de vele hobby’s van Doortje. In de keuken staat een statief met camera in de aanslag. Want ziet ze in de tuin iets moois of interessants, dan schiet ze gelijk een foto. Dat je ook waanzinnige ontdekkingen kunt vastleggen met een macrolensje op je mobiel, ervaarde ze een paar dagen eerder nog. Toen trof ze een bijzonder minuscuul harig slakje op haar tuinmeubilair. Hoe klein ook, Doortje raakt er niet over uit gepraat. Haar enthousiasme is moeilijk in woorden te vatten en werkt aanstekelijk. Het ontdekken en waarnemen van flora en fauna maakt haar heel erg blij, dat is wel duidelijk.
Natuurmens
Doortje groeide op in het landelijk en waterrijke Wilnis en bracht in haar jeugd veel tijd door langs de slootjes en in de weilanden. Ze had interesse in de Land- en tuinbouwschool maar met gymnasium-advies werd het VWO en daarna een opleiding Europese studies aan de Universiteit van Amsterdam. “Na wat jaren in Amsterdam en Huizen te hebben gewoond, streek ze in Hilversum neer en dat was een goede zet. “Hilversum voelde als een oude jas die ik aantrok, die zat gelijk goed”. Met de Zuiderheide als achtertuin geniet ze dagelijks van de natuur. Op den duur ontstond de behoefte om niet meer alleen in haar vrije tijd van de natuur genieten, maar er ook professioneel tijd in door te brengen.
Verhaal in één beeld
Na verschillende banen in omroepland en het bedrijfsleven besloot ze daarom 2012 het roer om te gooien. Ze begon aan de opleiding Tuin- en Landschapsarchitectuur aan het Van Hall Larenstein. Doortje beleefde toen al veel plezier aan haar eigen tuin, had al verschillende cursussen gevolgd waaronder fruitbomen snoeien en het bestuderen van oude rassen. Tijdens de opleiding ontwikkelde ze haar grafische vaardigheden en zo zegt ze zelf: “hier is het kijken begonnen”. Lachend: “Dat kijken leerde we tijdens de KTT; de kale takken toets. Zo’n 100 bomen en struiken moest je herkennen aan de hand van een kale tak of twijg”. Ook Doortjes tekentalent kwam hier tot bloei; als landschapsarchitect leerde ze om in één plaat of tekening het hele verhaal vertellen. Vrolijk laat ze me wat van haar eerste schetsen zien en daaruit is goed te zien wat een ontwikkeling ze de afgelopen jaren heeft doorgemaakt.
Natuurillustrator
Het maken van illustraties lag haar uiteindelijk meer dan het ontwerpen van een landschap of tuin en in 2018 startte Doortje professioneel als natuurillustrator. Recent heeft ze een mooie opdracht voor de Hortus Botanicus in Amsterdam afgerond en tekende daarvoor zo’n 75 soorten, variërend van vogels, zoogdieren, insecten en planten. De tekeningen worden afgedrukt op een enorm doek, waarmee vervolgens een bouwsteiger wordt bekleed. Zo worden de werkzaamheden aan de klimaatkas voor bezoekers aan het oog te onttrokken. Dus wie Doortjes tekeningen in groter formaat wil zien, moet vooral een bezoekje brengen aan de Hortus. Voorafgaand aan een tekening verdiept Doortje zich eerst in het onderwerp. Ze gaat op zoek naar het dier of de plant, fotografeert en bestudeert het uitvoerig. Op die manier geeft ze het een eigen karakter. De tekening of aquarel wordt vervolgens gedigitaliseerd en door Doortje bewerkt en die combinatie creëert haar eigen ‘handschrift’.
Maatschappelijk betrokken
Doortje deelt haar passie voor de natuur graag met mensen om haar heen en doet dat op vele manieren. Zo heeft ze bij de Goyer Golf & Countryclub een natuursafari in het leven geroepen. Dit heeft ervoor gezorgd dat leden zich meer bewust zijn geworden van de aanwezige biodiversiteit op de baan. In de buurt staat ze bekend als het ‘vogelvrouwtje’ en aangestoken door haar enthousiasme ontvangt Doortje regelmatig berichtjes van buren die ook weer een nieuwe ontdekkingen hebben gedaan. Ook geeft ze, onder andere via het IVN de ‘Workshops Natuurschetsen. Geen tekenles, maar een nieuwe manier om de natuur om de hoek te verkennen. De eerstvolgende workshop (die nog niet volgeboekt is) vindt plaats in september en opgeven kan via de IVN website.
Met een motto van Doortje ronden we ons gesprek af. “Mensen zijn vaak te streng voor zichzelf en dat weerhoudt ze ervan om iets te gaan doen. Wees dus niet te perfectionistisch maar begin gewoon. Zo is het met mij ook gegaan met tekenen. Je ziet wat er van kan komen”.
UIT : Grote Ratelaar, juli 2024 (contactblad IVN GOOI & KNNV GOOI)
